Η ιστορία της Μονής αρχίζει τον 10ο αιώνα, αλλά μετά την ερήμωσή της παραχωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄το 1198 στους Σέρβους ηγεμόνες Στέφανο Νεμάνια και τον γιό του Ράστκο, οι οποίοι έγιναν μοναχοί και προέβησαν στην ανοικοδόμηση νέων κτιρίων.
Τόσο κατά τον 14ο αιώνα όσο και τους επόμενους, η Μονή γνώρισε μεγάλη ακμή και συγκέντρωσε πλούτο και κειμήλια τόσο από αυτοκρατορικές όσο και από ιδιωτικές δωρεές.
Από τις μεγαλύτερες σε έκταση και πλουσιότερες σε κειμήλια Μονές του Αγίου Όρους .
Η Μονή Χιλανδαρίου αποτελεί το κύριο πνευματικό κέντρο των Σέρβων από τον 12ο αιώνα μέχρι σήμερα. Εκτός από τον κεντρικό Ναό ( Καθολικό) που τιμάται στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου, υπάρχουν πλήθος παρεκκλησιών, η τράπεζα και οι πτέρυγες με τα κελιά των μοναχών και τα άλλα βοηθητικά κτίρια (Ξενώνας, Βιβλιοθήκη κ.λπ.).
Εκτός από τον πλούτο των τοιχογραφιών (πύργος Αγίου Γεωργίου, καθολικό, παλαιά και νέα τράπεζα κ.λπ.) η Μονή διατηρεί μια από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες σλαβικών αλλά και ελληνικών χειρογράφων καθώς και 17.000 σλαβικών και 3,000 ελληνικών εντύπων βιβλίων.
Επίσης έχει στην κατοχή της πλήθος κειμηλίων από τα οποία ξεχωρίζουν οι θαυματουργές εικόνες της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΤΡΙΧΕΡΟΥΣΑΣ, της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑΣ και της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΗΣ.
Πρόσφατα μεγάλο μέρος της Μονής καταστράφηκε από πυρκαγιά και σήμερα ανοικοδομείται με την συμβολή του ελληνικού κράτους και της Ε.Ε. Η Μονή Χιλανδαρίου σήμερα είναι τέταρτη στην αγιορείτικη ιεραρχία, αριθμεί 30 μοναχούς, ενώ έχει και αρκετούς εξαρτηματικούς που ζουν σε κελιά της μονής
Φωτογραφίες: Official Webiste of the Monastery